Afyon Kocatepe Üniversitesi(AKÜ) ve Gün FM işbirliğinde süren Kampüs programına AKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Mezunu Tolga Toydemir ve Tez Danışmanı, Harita Mühendisliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Tiryakioğlu konuk oldu.
Gözden kaçırmayın
Suriye gelişmelerini doğru okumak Programda yüksek lisans tezinin, Sultandağı Fayında Jeodezik Gerinim ile İstatistiksel Depremsellik Verilerinin İlişkilendirilmesi konusu olduğunu kaydeden AKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Mezunu Tolga Toydemir, “Biz temel olarak küresel konumlama sistemleri olarak bilinen GNSS teknolojisi ile Sultandağı Fay Zonunu kapsayan bir ağda 3 yıl boyunca GNSS ölçüleri gerçekleştirdik. Bu ölçüleri her yıl aynı dönemde olacak şekilde yaptık. Nuribey, Karaaslan, Şuhut’ta fayı inceleyebilmemiz için kontrol noktalarımız vardı. 3 yılın sonunda her noktanın hareketini hesapladık. Burada hareket derken bulunduğumuz her bölge aslında durağan değil hareket halindedir. Örneğin Afyon Avrasya plakası sabit olacak şekilde yaklaşık 20 mm batıya doğru düzenli olarak hareket etmektedir. Biz bütün bir plaka olarak hareket ettiğimiz için bunu etrafımızdaki objelerden belirlememiz mümkün değildir. Bu nedenle 20 mm hareketi gözle göremeyiz. Uydular yardımı ile biz bu hareketi hesaplayabiliyoruz. Daha sonra fayların hareketlerini uydulardan belirlediğimiz hareketler yardımı ile hesaplayabiliyoruz” diye konuştu.
“Kullandığımız yöntemin avantajı fazla”
“Örneğin Nuribey 230 mm havaalanı 23 mm hızla hareket ediyor” diyen Toydemir şunları kaydetti; “İşte bu farklardan fayların hareket miktarını belirliyoruz. Bu hareketlerden de genel olarak bir fayda yıllık ne kadar enerji biriktiğini hesaplayabiliyoruz. Çeşitli matematiksel hesaplamalar yaparak fayların farklı büyüklüklerde üretebilecekleri depremleri kaç yılda bir meydana gelebileceğini hesapladık. Bu hesaplama ayrıca bölgede daha önce meydana gelen depremlerin istatistiksel analizleri ile de yapılabilmektedir. Örneğin aletsel dönem dediğimiz 1900 yılından günümüze 4 büyüklüğünde kaç deprem olmuş, kaç yılda bir olmuş gibi bilgilerden depremlerin tekrarlama periyotları hesaplanabiliyor. Tabii istatistiksel bu yöntemdeki en büyük dezavantaj özellikle 5’ten büyük depremlerin tarihte çok fazla olmayışı bu hesaplamaların doğruluğunu düşürmektedir. Ayrıca 1980 yılından önce ülkemizde çok fazla deprem kayıt cihazının olmaması bazı depremlerin yerlerinin tam olarak belirlenememesine sebep olmuştur. Bizim kullandığımız yöntemin bu nedenle avantajı fazladır”
“Afyon önemli bir deprem bölgesidir”
“Afyon önemli bir deprem bölgesidir. Bununla birlikte 31 adet aktif ve olası aktif faylar yer almaktadır” diyen Harita Mühendisliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Tiryakioğlu, “Türkiye’de en fazla fay bulunan 5 ilden birisidir. 1995 Dinar, 2002 Sultandağı depremi bir çok can ve mal kaybına neden olmuştur. Bu nedenle bu yapılan tezle Afyon’da bulunan Sultandağı fayının depremselliğine ilişkin önemli bilgiler elde ettik. Bu çalışmanın en önemli özelliği herhangi bir katalog verisine göre değil, doğrudan GNSS verileriyle değerlendirme yapılabilmesini sağlamasıdır. Bu çalışma sonucunda Afyon’da 5’den büyük depremlerin kaç yılda bir meydana geldiğine ilişkin önemli bilgiler elde ettik. Bu konuda çalışmalarımız sürüyor” şeklinde değerlendirmede bulundu.
.jpeg)
